دندان قروچه و یا براکسیسم به حالتی گفته می شود، که فرد نا خودآگاه دندان های خود را به هم می فشارند و یا آن ها را ساییده و خراش می دهند. این حالت بالاخص در خواب اتفاق می افتد اما در بیداری نیز امکان ایجاد آن وجود دارد و ممکن است ناشی از استرس، اضطراب و مشکلات فکی باشد. البته اکلوژن یا نحوه قرارگیری دندان ها روی هم نیز اثر محسوسی بر بروز این مشکل دارد. دندان قروچه نه تنها می تواند منجر به آسیب های جدی دندان ها و لثه ها شود، بلکه تاثیرات قابل توجهی بر روی درمان های ارتودنسی نیز دارد. از این رو درمان این عادت که سبب سایش دندان ها می شود چند وجهی است. به این مفهوم که دندان پزشک ضمن توصیه به بیمار جهت کنترل استرس او را به نزد مشاوره و مصرف قرص های آرامبخش و ضد استرس فرا می خواند. در این مقاله ما به بررسی تاثیر دندان قروچه روی ارتودنسی و راهکار های مدیریت این عادت خواهیم پرداخت.
برای اطلاعات کامل می توانید با دکتر متخصص ارتودنسی در کرج با شماره های زیر تماس بگیرید. ۰۲۶۳۲۵۲۹۷۳۵
دندان قروچه چیست؟
دندان قروچه و یا نام علمی آن براکسیسم در حالات متفاوتی رخ می دهد که ممکن است در برخی افراد نیز، خود شخص متوجه این کار نباشد. چرا که در بسیاری از افراد این عمل در زمان استراحت و خواب صورت می گیرد که به آن بروکسیم شبانه گفته می شود. دندان قروچه در هنگام خواب و بیداری دو شرایط کاملا متفاوتی هستند گرچه عمل فیزیکی آن ها مشابه یکدیگر است. از بین این دو، براکسیسم در حال بیداری شاعی تر می باشد. چرا که در زمان استرس نگرانی به صورت ارادی انجام می پذیرد.
یکی از چالش های اصلی مربوط به دندان قروچه شبانه این است که فرد، به سختی از فشاردن دندنا ههایش روی یکدیگر آگاه می باشد. به همین واسطه فردی که براکسیسم شبانه دارد بیشتر به دندان های خود آسیب وارد می کند.
عوامل دندان قروچه
هیچ علت مشخص و تعریف شده ای برای دندان قروچه وجود ندارد. بنابراین، بدون پی بردن به علل اصلی و بنیادی این عادت، درمان آن دشوار خواهد بود. با این حال می دانیم که این مشکل اغلب می تواد در نتیجه شرایطی مانند استرس، اخلالات خواب، مشکلات دندانی مانند شکستن دندان یا از دست رفتن دندان، یا کجی و نا همراستا بودن بایت و دیگر مشکلاتی باشد که نیاز به درمان ارتودنسی دارند. فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدگیر می تواند به یکی از این دلایل اتفاق بیفتد.
دکتر حمید گلشاهی یکی از بهترین متخصصان ارتودنسی ثابت در کرج می باشد و شما می توانید برای دریافت مشاوره با ایشان نوبت بگیرید. ۰۲۶۳۲۵۲۹۷۳۵
استرس
برخی افراد در حین استرس ئ نگرانی به صورت غیر ارادی دندان های خود را روی یکدیگر فشار می دهند یا این عادت را به عنوان مکانیزمی برای تحمل اضطراب یا دیگر احساسات شدید مانند خشم، تنش یا افسردگی در نظر می گیرند.
شرایط پزشکی
فشردن و ساییدن دندان ها روی یکدیگر می تواند با استفاده از برخی دارو ها و دیگر شرایط پزشکی خاص مانند عفونت گوش، یا اختلالات فکی گیجگاهی مرتبط باشد که می تواند فک و ماهیچه های اطراف صوورت را تحت تاثیر قرار دهد.
اختلالات خواب
دندان قروچه معمولا در طول شب اتفاق می افتد. زمانی که بیمار آگاه نیست به طور غیر ارادی فک های خود را حرکت می دهد. بیمارانی که آپنه خواب دارند و مجرای تنفسی آن ها در طول شب مسدود می شود و برای چند لحظه اکسیژن قطع می شود بیشتر از سایر بیماران دندان قروچه را تجربه می کنند.
مشکلات مکانیکی
ناهنجاری های فیزیکی مکانیکی مانند ناهم راستا بودن دندان های فک بالا و پایین یا دندان های شکسته نیز می تواند منجر به دندان قروچه شوند.
از دیگر علت های این مشکل می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- اضطراب
- افسردگی
- کمبود خواب
- مصرف الکل یا کافئین
- قرار نرگفتن صحیح دندان ها روی هم
- عادت های بد دهانی، مانند جویدن ناخن یا مکیدن انگشت
- مشکلات دندانی، مانند نامرتبی دندان ها یا مال اکلوژن
- مصرف برخی از دارو ها
- برخی از شرایط پزشکی، مانند اختلال تیک و بیماری پارکینسون
عوارض دندان قروچه
برخی از علائم دردندان قروچه که ما را از وجود این عادت آگاه می کنند می توانند شامل سردرد، گوگش درد، درد صورت، اختلال خواب، درد عضلات فک، دندان های لق و دردناک، قفل کردن عضلات فک، احساس درد هنگام غذا خوردن، سر و صدا ناشی از برخورد دندان ها و یا حتی شکستگی یا لب پر شدن دندان ها باشد.
درمان دندان قروچه با ارتودنسی
در مواردی ممکن است با درمان ارتودنسی دندان، بتوان از شدت بروکسیم یا دندان قروچه کاست و حتی به رفع آن پرداخت. اما در مواردی که علت دندان قروچه ریشه در اعصاب و مسائل روحی فرد باشد، می بایست برای روانشناسی دندان قروچه اقدام کرد تا بتوان به رفع مشکلات زیر نظر روانشناس پرداخت.
اما در صورتی که دندان قروچه به دلیل مشکلات فکی و ودندانی مانند جفت نشدن فک بالا و پایین و یا ناهنجاری های دیگر باشد، در این صورت می توان با استفاده از ارتودنسی به درمان دندان قروچه پرداخت.
متخصص ارتودنسی قادر خواهد بود با روش ارتودنسی ثابت به درمان ناهنجاری ها و ردیف کردن دندان ها و مرتب کردن مشکلات فکی بپردازد. در نتیجه می توان شاهد درمان دندان قروچه با ارتودنسی بود.
ارتودنسی دندان سبب می شود علاوه بر درمان ناهنجاری ها بتوان ظاهری زیباتر را برای دهان و دندان در انتظار داشت.
راه های پیشگیری از آسیب های دندان قروچه برای ارتودنسی
نایت گارد یا محافظ دندانی
استفاده از این محافظ ها برای دندان قروچه و آسیب نزدن آن به براکت های ارتودنسی بسیار مناسب می باشد.این نایت گارد ها مناسب با وضعیت دهانی شما ساخته شده و مانع از تحلیل مینای دندان شما می شوند. با این روش در صورت درمان نکردن دندان قروچه نیز استرسی بابت آسیب رسیدن به براکت های خود نخواهید داشت.
بیوفیدبک
بیوفیدبک تکنیکی است که در آن یک درمانگر به شما می‌آموزد که چگونه حرکات عضله فک خود را از طریق بازخورد بینایی، ارتعاشی یا شنوایی تولید شده از الکترومیوگرافی کنترل کنید.
روغن نعناع
استفاده از این روغن به شما احساس شادابی می دهد و همچنین به آرامش سیستم عصبی شما کمک می کند. چند قطره اسانس نعناع را با روغن نارگیل مخلوط کنید. این مخلوط را روی تمام گردن و فک خود بمالید و به آرامی ماساژ دهید. این کار را حداقل دو بار در روز انجام دهید. ماساژ با روغن نعناع قبل از خواب به جلوگیری از ساییدن دندان کمک می کند.
کاهش مصرف کافئین
اگر شب ها دچار دندان قروچه می شوید توصیه می شود که مصرف کافئین را کاهش دهید. تحقیقات اخیر نشان داده است که مصرف بیش از5 فنجان قهوه در روز به مدت طولانی می تواند باعث بروز مشکلات عصبی و روانی در فرد شود و عوارضی مانند مصرف طولانی مدت داروهای مسکن دارد.
سخن آخر
در نهایت دندان قروچه می تواند تاثیرات منفی قابل توجهی بر روی درمان ارتودنسی داشته باشد، از جمله آسیب به دستگاه های ارتودنسی، تغییر در موقعیت دندان ها و افزایش زمان درمان. بنابراین، شناسایی و مدیریت این عادت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مشاوره با دندانپزشک یا متخصص ارتودنسی می تواند به شناسایی علل زمینه ای دندان قروچه و ارائه راه کار های مناسب برای کاهش اثرات آن کمک کند. با توجه به اهمیت سلامت دهان و دندان و تاثیر مستقیم آن بر زیبایی و عملکرد فک، توجه به این موضوع باید در اولویت قرار گیرد. ۰۲۶۳۲۵۲۹۷۳۵
